Στο...Α της Αθήνας

Το να γράφεις για τη στοά και συγκεκριμένα την αθηναϊκή στοά, είναι σα να ψηλαφίζεις κατασκευές της Ακρόπολης στην μετα Κορρέ εποχή. Η σύγχρονη αθηναϊκή στοά μοιάζει με ένα υβρίδιο της ιερής, υπο το βλέμμα θεών και αρχιτεκτόνων, αρχαιοελληνικής και της προπολεμικής Ευρωπαϊκής στοάς, έτσι όπως εκείνη αναθεωρήθηκε και εισήχθηκε στην Ελλάδα. Οι παραλλαγές του αρχετύπου μπορούν να συναντηθούν άλλωτε ως περίστυλα των πολυκατοικιών και άλλωτε ως δίοδοι που οδηγούν στον πυρήνα του κτιρίου ή και διαπερνούν. Είναι δύο διαφορετικές αισθητικές εμπειρίες.

Όλοι μας έχουμε βρεθεί εκτεθειμένοι έξω στο δρόμο μια βροχερή μέρα του Σεπτέμβρη ή μία καυτή μέρα του Ιούλη, και τρέξαμε βιαστικοί να κρυφτούμε μέσα σε μια στοά. "Μέσα στη στοά", "έξω στη στοά", "κάτω απο τη στοά" μοιάζουν σκέψεις ενός νού που ακόμα δεν έχει κατασταλάξει για το ποιά είναι η φύση του χώρου.

Αναμφισβήτητα η αισθητική εμπειρία διαφέρει ανάλογα με τον τρόπο που προσσεγγίζουμε τη στοά και κατ'επέκαταση στον τρόπο που προσσεγγίζουμε το κτίριο. Αναφερόμενοι στις περίστυλες στοές, είναι το μέρος του κτιρίου που έχει την ιδιότητα να αποτελεί ταυτόχρονα μέρος του δημόσιου χώρου. Ο χώρος ανάμεσα στην κιονοστοιχία και το σηκό της πολυκατοικίας πάσχει απο αυτή την εννοιολογική κρίση ταυτότητας ενώ καθιστά σαφές το ποίο είναι το περίγραμμα του κτιρίου. Μοιάζει επομένως για έναν χώρο που δεν προορίζεται για κατοίκηση αλλά  περισσότερο με μια χειρονομία που σκοπεύει να δώσει βάθος στο κτίριο."Η περίμετρος του κτιρίου αποτελεί την υψηλότερη διαβεβαίωση για κάτι που υπάρχει πέραν αυτού", και η στοά αποτελεί το μέσο.

Απο την άλλη μεριά, η στοά μπορεί να αποτελεί εκείνο το μέρος του κτιρίου που σαν οισοφάγος τροφοδοτεί το στομάχι του κτιρίου. Οι χρήσεις που συναντούμε εκατέρωθεν περιδιαβαίνοντας μια τέτοια στοά προσδίδουν στο κτίριο μια αυτονομία μεταμορφώνοντάς το σε μια κρυφή πόλη,και η στοά γίνεται ο δρόμος της. Αν είμαστε τυχεροί μπορεί να υπάρχουν και μικρότεροι σκοτεινοί διάδρομοι που οδηγούν σε μυστικές γωνιές ή υπόγεια που καλούν να ανακαλύψουμε. Το παιχνίδι αυτό όπου θησαυρός είναι το εύρημα και όχι το εύρημα ο θησαυρός, φαίνεται να γίνεται τόσο βαθεία στον οργανισμό του κτιρίου, ώστε η πόλη και η μελέτη της μοιάζει περισσότερο μακρινή.

Το σύμπλεγμα των δαιδαλώδων διαδρόμων μοιάζει να κολυμπάει μέσα στο περίγραμμα που ορίζει ο όγκος του κτιρίου και μία πιθανή αξονομετρική χαρτογράφησή τους θα έμοιαζε με αυτές των Πυραμίδων της Αιγύπτου.Αντίθετα η στοές που συγκροτούνται με κιονοστοιχία σε καλούν να τις αποδόσεις κατοψικά, σαν να μην πρέπει να διαταράξεις την αρχετυπική αυτή διάταξη ή προοπτικά για να αναδείξεις το εσωτερικό κανόντα της, το ρυθμό της. Ξεκινώντας λοιπον αντίστροφα την πορεία, η εσωτερική αναδημιουργία της στοάς μέσα μας, βοηθά στο αντιληφθούμε καλυτερα το πώς τη διαβάζουμε και αυτό είναι εννοιολογικά εγγύτερο σε αυτό που η στοά είναι.

Πηγή εικονογράφησης: Eύα Μανιδάκη, Θανάσης Δεμίρης, Περπατώ εις την πόλη όταν ο λύκος είναι εδώ, Κοντέινερ 3, σ26-27