Ανίερος Βράχος

χαρακτικό του William Miller

Πολλά γράφονται τον τελευταίο καιρό για την Αθηναϊκή Ακρόπολη. Εν όψει ΔΝΤ και λοιπόν βαρβάρων, συζητήθηκε ακόμη και το ενδεχόμενο πώλησης του Παρθενώνα και αντικατάστασης του με ομοίωμα σε κλίμακα 1:1. Τέτοιου είδους σενάρια δεν μας φοβίζουν φυσικά, αλλά μας βάζουν σε σκέψεις.

Διαρκείς μετασχηματισμοί μέσα σε μία πολυτάραχη ιστορία. Ο Παρθενώνας εξελίσσεται.

Μάχες, λεηλασίες, πυρκαγιές και σεισμοί άφησαν ανεξίτηλα σημάδια στην επιδερμίδα του. Θρησκείες, καθεστώτα και πολιτικά συστήματα, διαδέχθηκαν το ένα το άλλο, αναδεύοντας τα συντρίμμια του Παρθενώνα και στήνοντάς τα ώστε το σύνολό τους να επικοινωνεί τις ιδέες των πρώτων. Αυτό όμως που έκανε το DNA του Παρθενώνα να φτάσει μέχρι τις μέρες μας, ήταν η δυνατότητα του να προσαρμόζεται στις εκάστοτε συνθήκες, να εκφράζει την κάθε εποχή, αλλά ταυτόχρονα να κυοφορεί τις ιδέες που τον δημιούργησαν.

Η σύγχρονη Ελλάδα επέφερε τον τελευταίο του μετασχηματισμό. Με τη δημιουργία του Νέου Μουσείου Ακρόπολις, ο Παρθενώνας και όλη η σύνθεση της Αθηναϊκής Ακρόπολις μετατρέπεται σε μνημείο του Νεοελληνικού Τουρισμού, πολιτικό επιχείρημα και εν τέλη σε μια κατασκευή της ιστορίας της. Μια προσπάθεια για ανασύσταση ενός στιγμιότυπου της.

Η συγκεκριμένη φάση της σύγχρονης ιστορίας, και μαζί της ένα ολόκληρο οικοδόμημα από ιδανικά, έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Έτσι η νέα γενιά καλείται να απαντήσει στο επίμονο ερώτημα. Τι κάνουμε με τον Παρθενώνα; Ποία είναι η θέση μας απέναντι του;

Η πρόταση μας είναι πως η ηγεμονία του αρχαιοελληνικού ιδεώδους πρέπει να λυθεί, υπό το βάρος ενός αβέβαιου μέλλοντος. Σε μια εποχή που ανατρέπει συθέμελα την έννοια της μνημειακότητας, η υλική υπόσταση του Παρθενώνα πρέπει να επαναδιαπραγματευτεί και πιθανότατα να αλλάξει ριζικά.

Η Ακρόπολις τούρτα, όπως προσφέρθηκε σε δείπνο προς τιμήν του βασιλικού ζεύγους Παύλου και Φρειδερίκης. Βρετανική Πρεσβεία, Αθήνα 1949. Αρχείο Μουσείου Μπενάκη. credits_Γιάννης Ades

Ο Παρθενώνας σε 2η χρήση_Βυζαντινή Εκκλησία

Η Ακρόπολις ως Ανάκτορα του Β. Όθωνα. Σχέδιο του K.F. Schinkel